Kijk samen met voorzitter John hoe Hockeyclub IJsseloever in 2018 een duurzaam clubhuis heeft gerealiseerd!
"De basis is geweest een duurzaam ontwerp voor een nieuw clubhuis. We wilden het clubhuis gaan neerzetten op de beste plek die er daarvoor is. Meegespeeld heeft hierbij de zonligging maar ook de ligging aan het veld. Het veld wat hier voor de deur ligt was toen nog niet ons eerste veld. Het was een semi-waterveld dat bijna afgeschreven was. We hebben toen toch besloten om voor de beste plek te gaan. En als er dan tijdelijk een minder veld naast ligt dan is dat maar zo, op termijn lossen we dat wel op. Tijdens de bouw was er de mogelijkheid om naar een nieuw veld te kijken met creatieve oplossingen van de gemeente. Inmiddels hebben we een nieuw waterveld."
"We zijn het land ingegaan met de bouwcommissie en hebben precies gekeken op welke hoogte we het clubhuis wilde hebben. We wilden het verhoogd bouwen met de kleedkamer eronder. Half verdiept omdat je dan minder energie verbruikt vanwege een constantere temperatuur. Rondom zit het clubhuis helemaal in de aarde. Dat heeft een isolerende werking."
"Qua duurzaamheid hebben we niet veel gevonden bij andere clubs waar we geweest zijn ter inspiratie. Op basis van onze eigen ambitie zijn we dingen gaan uitzoeken, natuurlijk samen met onze partners. We hebben hier in IJsselstein een hele goed installateur zitten, die heeft met ons meegedacht over de warmtepomp installatie. Daarnaast hadden de architecten ook de ambitie om een duurzaam gebouw te realiseren. Zij liepen qua kennis al voorop op het gebied van duurzame oplossingen en hebben dat hier toe kunnen passen. Beide architecten zijn lid van de club. We hebben ze gevraagd samen te gaan werken aan het ontwerp van de club. De een heeft zich daarbij gericht op de bouwkant en de ander op de ontwerpkant. In de basis hadden we dus zelf al wel kennis en dat is technisch aangevuld door de leveranciers."
"We zitten op het zuiden, dat is natuurlijk goed voor de zonnepanelen maar ook voor het terras. Je kunt veel buiten zijn. We hadden een heel klein clubhuis met echt een buitencultuur. We hebben die buitencultuur weten te behouden maar binnen wordt er ook goed gebruik van gemaakt. De mensen blijven langer hangen, ook wordt er vaker hier afgesproken."
"Er zijn nu een hoop mensen die zich graag aan de club willen verbinden, bijvoorbeeld als vrijwilliger. Wij draaien op vrijwilligers, dus dat is positief. Dat is de voorgaande jaren wel eens lastig geweest. Het is een aantrekkelijke plek geworden waar mensen willen zijn. Het aantal opzeggingen is ook nog nooit zo laag geweest."
"Het is in ieder geval verstandig om je goed te laten begeleiden. En om goed van tevoren de subsidies in kaart brengen. Je moet echt alles goed narekenen om te zien of het rendabel is."
John (voorzitter hockeyclub):
"Voor de velden wordt er grondwater gebruikt. Daarvoor hebben we putten geslagen. Dat is het voordeel dat we hier natuurlijk hebben. Daar wordt dus geen kraanwater voor gebruikt."
John (voorzitter hockeyclub):
"We hebben geprobeerd het plastic te scheiden, maar dat lukt gewoon niet. We hebben dat een jaar geleden geprobeerd met oranje kliko’s voor het plastic en zwarte voor rest. Maar iedereen gooit gewoon alles erin. Dan hadden we ze naast elkaar staan en vonden we plastic in de grijze en papier en etensresten in de oranje kliko. Wel jammer dat dat niet lukt."
"We zijn nu bezig met bio-plastic. Dat vinden we lastig omdat daar niet duidelijk alles over te vinden is. We gaan in ieder geval wel bewuster om met wat we gebruiken. Vroeger als iemand een kan limonade kwam halen, dan gaven we daar gewoon een stapel bekertjes bij. Nu vragen we hoeveel ze er nodig hebben. Dat ze er niet 20 krijgen terwijl ze er maar 8 nodig hebben en we de rest ongebruikt in de prullenbak terugvinden."
John (voorzitter hockeyclub):
"De veldverlichting op 2 velden is LED, deze kan met een app of vanuit het clubhuis bediend worden. Het vermogen van de LED verlichting kan ook worden ingesteld. Bij trainingen staat hij op 60% van het vermogen en dat is genoeg. Dus dat bespaart ook. Bij wedstrijden ’s avonds zetten we hem op 100%, maar wedstrijden worden eigenlijk hoofdzakelijk overdag gespeeld."
Het dak van het clubhuis is voorzien van 180 zonnepanelen van 315 Wp per paneel, totaal goed voor een geïnstalleerd vermogen van 56.700 Wp. Het systeem werkt met 2 SolarEdge omvormers met power optimizers.
John (voorzitter hockeyclub):"Voor elk opgebracht kwh krijgen we minder terug dan een particulier. Wij mogen niet 1-op-1 verrekenen. Wij moeten meer opbrengen om hetzelfde rendement te halen als een particulier. Het is dus zaak om wat we hier opwekken ook zoveel mogelijk op dat moment te verbruiken. Het probleem is dat op het moment dat we het opwekken, we het eigenlijk niet gelijk nodig hebben. Dat is pas ’s avonds. De installatie kan op afstand uitgelezen worden zodat we ook de opbrengst kunnen zien."
"We hadden op de club een ‘goeroe’ rondlopen op het gebied van zonnepanelen. Daar hebben we sponsoring van gehad. Zijn zoon heeft onder toezicht alles uitgezocht. Samen met een ander iemand van de club die ook met zonnepanelen bezig was en een van de architecten. We wilden niet dat je de zonnepanelen kon zien. We hebben wel een plat dak, met een klein beetje afloop voor de afwatering. Met wat schuinte in het ontwerp van de dakwanddelen zijn de panelen niet zichtbaar."
John (voorzitter hockeyclub):
"We hebben een kleine €140.000 aan duurzaamheidsmaatregelingen genomen, inclusief de zonnepanelen. Daarvoor hebben we van de gemeente een €60.000 aan renteloze lening gekregen. We hebben een bedrag van €50.000 gesponsord gekregen. Daarnaast hebben we zo’n €30.000 gesubsidieerd gekregen. Het effect van de verduurzaming kunnen we pas zien als we een jaar gedraaid hebben. Het nieuwe clubhuis is 1000m2, we kwamen van 400m2, dus er is veel meer ruimte om te verwarmen. We weten dus nog niet of het ons wat gaat schelen. Onze Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC) is -0,23, Label A ++++, beter kan niet geloof ik. Zo zijn er niet zoveel gebouwen in Nederland."
"Ik denk dat als wij de subsidies en sponsering niet hadden gehad, dan had hier waarschijnlijk gewoon een gasketel gehangen. Dat geld hadden we nooit zelf op kunnen brengen."
John (voorzitter hockeyclub):
"Binnen is alles LED, ook in de kleedkamers beneden is alles LED. Allemaal met sensoren dat ze op tijd weer uitgaan, zodat niemand dat kan vergeten. Ze zijn alleen aan als er iemand is."
John (voorzitter hockeyclub):
"De vloerverwarming is de basis, het hele pand heeft vloerverwarming. We kunnen met het luchtsysteem ook nog bijverwarmen of koelen."
"We hadden een clubhuis uit eind jaren 50, met een half steens muurtje. Het vroor binnen soms net zo hard als buiten. De vloerverwarming voelt toch wat lekkerder aan. We hebben ook geen gevoel meer van tocht. Van de buitenschoolse opvang die van onze ruimte gebruik maakt horen we dat de vloerverwarming voor de kinderen heerlijk is als ze op de grond spelen."
In alle ruimtes behalve het centrale deel van het clubhuis is de LED verlichting voorzien van bewegingssensoren.
John (voorzitter hockeyclub):"Binnen is alles LED, ook in de kleedkamers beneden is alles LED. Allemaal met sensoren dat ze op tijd weer uitgaan, zodat niemand dat kan vergeten. Ze zijn alleen aan als er iemand is. In het verleden bleven er nog wel eens dingen constant branden. Dan werd de beheerder ’s avonds gebeld dat er nog ergens in een kleedkamer licht aanstond en moest hij het uit gaan doen."
John (voorzitter hockeyclub):
"De douches hebben een sensor die je aan moet raken. Na een bepaalde tijd gaat die vanzelf weer uit. Vroeger hadden we nog wel eens dat mensen de douche lieten lopen, dan stond de hele ruimte vol stoom terwijl er niemand was. Dat kan nu niet meer."
De kleedkamers zijn ook aangesloten op het ventilatiesysteem.
John (voorzitter hockeyclub):"Het ventilatiesysteem is zo, dat hoe meer mensen erin zitten, hoe harder het gaat ventileren. Dat wordt met een sensor in de gaten gehouden en die geeft het weer aan de installatie door. Die meet hoeveel ’luchtvervuiling’ er is. Dus het systeem werkt nooit harder dan nodig is en dat scheelt weer energie. Boven wordt er lucht aangevoerd en beneden wordt hij afgezogen."
De herentoiletten zijn voorzien van waterloze urinoirs van Uridan Waterless Solutions.
John (voorzitter hockeyclub):"We hebben gekozen voor urinoirs zonder water. In Duitsland heb je deze al op veel plekken, bijvoorbeeld langs de snelweg. Een van de leden van de bouwcommissie had ze bij zijn eigen bedrijf al laten installeren dus had er al ervaring mee. Ze worden met een speciaal middel schoongemaakt. We dachten dat het qua geur een probleem kon worden, maar je ruikt niks. Wat we wel merken dat er wel eens zaken in het urinoir blijven liggen, zoals haren, die anders met het water mee weggespoeld waren. Zeker bij evenementen waar veel mensen aanwezig zijn besparen we zo een hoop water."
John (voorzitter hockeyclub):
"De grootste 2 vaten die hier staan zijn voor het warme water en dan vooral voor het douchen. Er is speciaal een vloer ingestort waar dit opgezet kon worden. De vaten moesten ook geplaatst worden voordat de vloer er bovenop lag. Anders kon het niet meer naar binnen. De vaten werken in combinatie met de warmtepomp die buiten staat."
"Het is een behoorlijke installatie. Dus wel even iets anders dan een gasketel aan de wand. En ook niet iets dat je zelf oplost als er een keer iets is. Je hebt wel mensen nodig die een beetje technisch zijn om het beheer te doen. We merken ook dat de leveranciers eraan moeten wennen. Die zijn nog lang niet zo op het niveau dat het een ABC-tje is. Het zijn allemaal nieuwe materialen en installaties. Die staan ook iedere keer te puzzelen als er iets is."
John (voorzitter hockeyclub):
"Achter in de technische ruimte staat de luchtbehandelingskast van het ventilatiesysteem. Dit zorgt voor verse lucht in heel het pand. Met het systeem kunnen we ook koelen en bijverwarmen naast onze vloerverwarming. Boven wordt er lucht aangevoerd en beneden wordt hij afgezogen."
John (voorzitter hockeyclub):
"Het was geen verplichting van de gemeente, maar we hebben er zelf voor gekozen om geen gasaansluiting meer te nemen. In plaats daarvan hebben we warmtepompen die werken op elektriciteit en warmte uit de lucht halen."
"De voorste is voor de verwarming en de achterste voor het warme water. Dat was nog wel een dingetje bij de installatie, dat de techneuten wel even goed moesten kijken wat alles nou is. Ze hebben daar niet dagelijks mee te maken."
Het oefenkunsgrasveld maakt voor de bewatering gebruik van regenwater dat wordt opgevangen.
John (voorzitter hockeyclub):"Er is een waterkelder ingegraven met een inhoud van zo’n 20.000 liter. Daar wordt het water opgevangen. Dit regenwater wordt opnieuw gebruikt om het veld van onderaf te beregenen. Daardoor is er geen grondwater nodig. Het regenwater wordt duurzaam hergebruikt."
"Tijdens de aanleg van het veld vroegen de leveranciers of ze dit als test mochten gebruiken voor beregening van onderaf, daar hebben we toen ja op gezegd. Dat zorgde er wel voor dat de aanleg langer in beslag nam. Dat risico hebben we genomen en dat is goed gegaan. Dat zou ook een besparing opleveren."