Popup is nog leeg
Sleep om rond te kijken
Lees meer over een oplossing
Ga naar een andere ruimte
Navigeer met het menu onderin
Lees meer over een oplossing
Ga naar een andere ruimte
Navigeer met het menu onderin
In 2019 is het vernieuwde clubhuis geopend. Het nieuwe clubhuis is over het bestaande clubhuis heen gebouwd. HRC is de grootste rugbyclub van Nederland met ongeveer 750 leden. Aan het woord is lid van de bouwcommissie Niek.
"We wilden zo groen mogelijk en nul op de meter, ook omdat gas best duur is. Dit werd een all ’electric’ clubhuis, waarbij meer dan de helft van de energie zelf schoon wordt opgewekt door de 234 zonnepanelen die op het dak liggen. Het meest interessant voor onze club is als we wat we opwekken gelijk weer af kunnen strepen tegen ons verbruik. Omdat alles net nieuw is, hebben we nog geen cijfers."
"Maak een goede begroting. En hou hierbij ook rekening met nieuwe externe aansluitkosten. Weinig mensen hebben hier op zo’n schaal verstand van, dus schakel iemand in die er wel verstand van heeft. Vaak zijn er op een sportclub wel mensen betrokken, zodat je bepaalde zaken wel zelf kunt regelen."
"De verwarming vindt plaats via infraroodpanelen. Het systeem is van SUNNYHEAT. We kunnen het hele clubhuis aanzetten maar ook separate gedeeltes aan of uit zetten. Dat regelt onze facilitair manager. We proberen ze niet meer dan nodig aan te zetten."
"Beneden hebben we verhuurd aan een fysiotherapeut met een gym. De rugby mag daar ook gebruik van maken. Zij kunnen de verwarming via hun infraroodpanelen zelf regelen."
"We hebben het zo berekend en opgehangen dat je overal warmte hebt. De panelen hebben een hoek van ongeveer 30 graden en daarbuiten voel je dus ook niks. Het is een verschil van of je in de zon staat of in de schaduw."
"Vooraf zijn we bij een tweetal locaties gaan kijken om zelf te voelen. Ik vond dat erg apart, omdat het stralingswarmte is en geen convectie. Qua verwarming via luchtcirculatie hebben we ook mensen gesproken die daar niet zo blij mee waren, dus daar hebben we niet voor gekozen. In infraroodpanelen zitten geen bewegende onderdelen. Daarom zouden ze lang mee moeten gaan. Dit was voor ons ook een van de redenen om voor dit systeem te kiezen."
"De panelen zijn voor een groot deel in gebruik en functioneren fantastisch. De echte wintermaanden moeten echter nog komen, maar daar heb ik volste vertrouwen in."
"De buitenmuren zijn aan de binnenzijde voorzien van een Aero-Therm coating. Deze zou lang mee moeten gaan. Het is een soort dikke verf, een soort stuc. Omdat het reflecteert zou het zo’n 40% aan warmte moeten schelen. Het is dus eigenlijk niet isolerend maar reflecterend."
"Toen het nieuwe clubhuis over het oude gebouw is gezet, is de vloer goed geïsoleerd. Omdat het oorspronkelijke dak niet overal even hoog was, zitten er kleine en grote ruimtes tussen. Dat is allemaal goed geïsoleerd. Er is vrijwel niets van het oude gebouw gesloopt, dus de dakisolatie zit daar ook nog in."
"De kozijnen zijn voorzien van HR+++ glas. Het terras is voor de zomer en in de winter houden we de deuren dicht."
"Alles wat nieuw bijgebouwd is, is van hout. We hebben ook bestaande materialen hergebruikt. Zo is het terras bijvoorbeeld gemaakt van steenschotten. Deze zijn dus eerst gebruikt voor de productie van stenen. Dat materiaal gebruiken wij opnieuw als terras. Ze hadden gezegd dat dit materiaal zo hard is dat er nooit iets mee zou gebeuren, maar op sommige plekken zie ik al wat slijtage. Maar we kunnen ze per stuk vervangen als het nodig is."
"“Vroeger hadden we alleen een terras beneden, dit deel is echt nieuw. Waar we vooraf wel enigszins angstig voor waren, omdat het zoveel groter zou worden, is: creëer je weer de sfeer van je oude club terug? Maar het is echt goed gelukt.”"
"Verdeeld over het dak liggen 234 Winaico 300 WP zonnepanelen die aangesloten zijn op SMA omvormers. We hebben voor deze zonnepanelen en manier van bevestigen gekozen omdat het ons aanbevolen werd en vanwege de verbruiksstudies die erbij geleverd werden. Dit was zo’n ver van ons bed show dat we de adviezen gevolgd hebben."
"Op volle capaciteit kunnen we 60 of 70% van ons verbruik zelf opwekken. Maar die volle capaciteit halen we natuurlijk niet vaak. We zijn pas net opgeleverd dus pas na een jaar kunnen we onze eerste resultaten bekijken."
"We hebben onder andere gebruik gemaakt van de SDE+ subsidie. De penningmeester heeft inzage in alles wat er hier opgewekt en verbruikt wordt. Die krijgt de staatjes van onze providers en houdt dat in de gaten. Daar zijn een aantal dingen zoals subsidies ook van afhankelijk. We moeten ons daarvoor wel kunnen verantwoorden."
"De grootste uitdaging zat hem in de aansluiting van de netbeheerder. We hadden daar budgettair geen rekening mee gehouden. Maar als je zoveel panelen op je dak legt, dan heb je een grotere aansluiting nodig. Er moest een enorm dikke kabel worden aangelegd naar het dichtstbijzijnde trafohuisje. Dat ligt bij ons op ongeveer 100 meter dus dat zorgde voor een rekening van €22.000. Dat viel vies tegen en is voor andere sportclubs die dit willen doen dus echt relevant om rekening mee te houden."
"Het dak is er nieuw opgegaan en gemaakt van geïsoleerde 1100 TR3 dakpanelen met een HPS200 ultra coating en een PUR isolatiekern. Het zijn een soort golfplaten die over elkaar vallen en daar zit nog een schil tussen. Het is dus een dik geïsoleerd dak met een isolatiedikte van 130mm. De panelen hebben een isolatiewaarde van R 6,17 m2K/W."
"Voor zo ver het kan scheiden we afval, daar zet de Gemeente Den Haag ook op in. Maar niet iedere afvalstroom is goed te scheiden met zoveel mensen."
"We hebben bewegingssensoren voor bijvoorbeeld de verlichting, maar nog niet voldoende. In de kleedkamers willen we de verlichting ook op sensor, maar dat wordt een volgend project. Ook staan er op sommige dingen timers ingesteld."
"De buitenverlichting heeft al wel bewegingssensoren en is daarnaast ook lichtgerelateerd, dus gaat alleen aan als het donker is."
"In de keuken is alles nieuw en elektrisch, er wordt gekookt op inductie."
"Uitgangspunt voor de kantine is ook gezond. We hebben een enorme keuken gekregen van 80m2, het gemiddelde sterrenrestaurant mag jaloers zijn op die afmetingen. We hebben dat verpacht aan een partij, dat gaan we nu een jaar proberen. Het uitgangspunt daarbij is minder snoep en meer gezond koken. Voor niet teveel geld een normale hap in plaats van de kroketten en friet. Dus dat is ook een filosofie geweest bij het nieuwe clubhuis."
"We verkopen wel snoep aan de bar, daar ontkomen we niet aan met zoveel jeugd. We hebben het 2 maanden geprobeerd, grote bakken met tomaatjes en komkommertjes, maar dat werd niet verkocht. Om het niet weg te gooien serveerden we het dan maar op bijvoorbeeld een seniorenavond. Het moet dus ook een ommekeer zijn bij de mensen die hier komen."
"We hebben reguliere luchtbehandeling. Dit wordt geregeld door systemen van Zehnder en Itho Daalderop."
"Onze ventilatie betreft zowel mechanische als natuurlijke ventilatie. We maken vooralsnog geen gebruik van warmteterugwinning. Het pand is echter zodanig goed geïsoleerd en reflecterend dat ik me op daar nu niet echt druk om maak."
"Het warme water wordt geregeld via 3 elektrische boilers die op diverse plekken in het gebouw zitten. Omdat de afstanden zo groot zijn, zijn ze alle 3 op strategische posities in het gebouw geplaatst."
"We hebben hier niet gekozen voor warmtepompen. Die zijn duurder en daarmee waren we niet binnen ons budget gebleven. Volgens het advies dat we kregen heeft een elektrische boiler ook een langere levensduur, dus deze zouden langer mee moeten gaan. De boilers werken op energie die we grotendeels zelf opwekken."
"De ruimtes binnen worden verlicht met LED verlichting. Per ruimte is dit anders. Zo hangen er bij de fysiotherapie heldere lampen. In het clubhuis hangt meer sfeervolle verlichting, bijvoorbeeld in het ontwerp met hergebruikte lantaarnpalen."
"Ons vorige gebouw was in de jaren 60 gebouwd, ook door de leden zelf. Het werd te oud. Op een gegeven moment is het duurder om steeds maar kleine dingen te blijven renoveren. En we waren te groot geworden dus er was extra ruimte nodig. Een nieuw clubhuis was nodig, en dan ontkom je niet aan duurzaamheid."
"Michiel Margis, de architect waarmee we samenwerkten, is ook een rugbyer. We hebben diverse opties bekeken en hebben gekozen om ons nieuwe clubhuis over ons oude gebouw heen te bouwen."
"Qua duurzaamheid hebben we ons wel laten adviseren door een consultant op dit gebied van het bedrijf Praeter. Dat is ook een rugbyer geweest. Zij hebben ons begeleid, ook subsidietechnisch, bijvoorbeeld met de SDE+ subsidie. We hebben veel oplossingen gekozen die lang mee gaan. We wilden gewoon de komende jaren geen gezeur over onderhoud en vervanging."
"Het clubhuis is gefinancierd door verschillende stromen. We zijn goed geholpen en gesubsidieerd door onder andere de gemeente, in verschillende fases is daarmee ongeveer €600.000 gefinancierd. Daar zaten ook diverse duurzaamheidseisen aan vast. De leden zelf hebben €450.000 aan obligatieleningen verstrekt. Dus als club moeten wij ons ook richting de leden verantwoorden. We kunnen natuurlijk over een tijd pas zeggen of het echt gelukt is, maar ik heb er veel vertrouwen in. Dit soort dingen vind ik mooie investeringen. Ik denk dat het zich in alle opzichten, dus niet alleen geldelijk, terug gaat verdienen."
"Wij zijn zelf vooraf ook bij andere clubs gaan kijken. Ook hebben we inmiddels andere clubs hier gehad die zijn komen kijken. Ze kijken dan naar de nieuwbouw, maar zijn vooral nieuwsgierig naar de financiering van de duurzaamheid."
"Het nieuwe clubhuis is niet alleen door ons in gebruik. Er zijn diverse andere partijen die het ook benutten, waardoor het 7 dagen per week in bedrijf is. Er zit een buitenschoolse opvang. De Harde Leerschool geeft hier les. De benedenverdieping is overdag verhuurd aan een fysiotherapeut. ‘s Avonds kunnen wij de fitnessruimte zelf gebruiken. Op deze manier is het gebouw dus ook duurzaam qua inzet. En de opbrengsten zorgen voor financiering."
"De douches zijn uitgerust met een infrarood knop en gaan na een minuut vanzelf uit. Je kunt ze dus niet aan laten staan. Wel kun je ze tussendoor zelf uitzetten."
"De oude kleedkamers zijn er nog. Die willen we nog een beetje ‘pimpen’ maar ze zijn al wel volledig op de nieuwe techniek aangesloten. Daarnaast zijn er 6 nieuwe kleedkamers bijgekomen."
"Alle veldverlichting is LED. De velden zijn van de gemeente, maar de verlichting hebben we zelf betaald. Dat is gedeeltelijk gesubsidieerd, de gemeente stimuleert dat ook. Het werkt besparend."
"De aanleg hiervan is gefaseerd uitgevoerd en stond los van de verbouwing van het clubhuis. Hoeveel het bespaart ten opzichte van de oude verlichting weet ik niet, maar LED is wel veel zuiniger. dus het scheelt sowieso."
"Ik heb zelf het idee dat de verlichting iets minder goed ‘speelbaar’ is. Maar ik rugby zelf niet meer dus kan daar niet echt iets over zeggen."
"De velden en het kunstgrasveld hebben een beregeningssysteem. Dat wordt geregeld door de gemeente, dus dat kunnen wij zelf niet beïnvloeden. Er wordt geen drinkwater voor gebruikt. Het beregeningssysteem haalt zijn water uit een naastgelegen sloot."